Ο 20ός αιώνας τώρα τελειώνει για την Ευρώπη. Το ίδιο και ο ατλαντισμός, όπως τον όρισε ο Τσόρτσιλ και ο Ρούσβελτ στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945. Η Ευρώπη, «η παλιά Δύση», θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη της ασφάλειάς της αλλά και της γεωπολιτικής της δεινότητας. Αν και μάλλον είναι αργά για κάτι τέτοιο, τουλάχιστον αν μιλήσουμε για την ενιαία δομή.
Η Ουκρανία, ο πόλεμος που τόσο θέλησε και τόσο υποστήριξε η ΕΕ, μαζί βέβαια με κατεστημένα συστημάτων των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ υπό τη Βικτόρια Νιούλαντ και τον «δεξιό τομέα» της ή τις «πορτοκαλί επαναστάσεις», εξελίσσεται σε βατερλό για την Ένωση. Στην Ουάσινγκτον, χρόνια τώρα, αλλά με έμφαση από τον Νοέμβριο και μετά, κυριαρχούσε μια επιλογή που ακουγόταν πιο πολύ ως σύνθημα: «Θα πάψουμε να είμαστε οι μπράβοι σε πολιτικές άλλων». Εννοούσαν -μεταξύ άλλων παραδοσιακών δυνάμεων στη Γηραιά Ήπειρο- και τους Άγγλους.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, όπως είχε προαναγγείλει, συνομιλώντας απευθείας με τον πρόεδρο Πούτιν, χωρίς να ασχολείται καν με τη διακυβέρνηση Ζελένσκι, σε περίπου μιάμιση ώρα τηλεφωνική συνομιλία, κάτι σαν… Ουάσινγκτον καλεί Μόσχα, δεν δρομολογεί μόνον το τέλος του πολέμου στον Βορρά, αλλά καταργεί τη Δύση, όπως τη γνωρίζουμε.
Οι ΗΠΑ διαπραγματεύονται με τη Ρωσία απευθείας σε μια «νέα Γιάλτα», όχι μόνον τα σύνορα της Ουκρανίας και της Ρωσίας στην περιοχή των θερμών συγκρούσεων. Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι η Κίνα επιχαίρει για αυτή τη νέα σχέση. «Η Κίνα είναι ικανοποιημένη που η Ρωσία και οι ΗΠΑ ενισχύουν την επικοινωνία τους και τον διάλογό τους σε μια σειρά διεθνών θεμάτων» είναι η δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας. Η Ρωσία με τον τρόπο αυτό ανακηρύσσεται ως η «ενδιάμεση δύναμη» μεταξύ των δυο πόλων του παγκόσμιου ανταγωνισμού, των ΗΠΑ και της Κίνας.
Πολλοί θα χάσουν από αυτή τη «νέα Γιάλτα», που δεν συμπεριλαμβάνει ευρωπαϊκή εκπροσώπηση. Ούτε καν συντονισμό. Δεν υπήρξε καμία ενημέρωση στις ευρωπαϊκές ηγεσίες για την πρωτοβουλία του Λευκού Οίκου να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις του με το Κρεμλίνο. Οι συζητήσεις δεν αφορούν μόνον την Ουκρανία αλλά και τη Μέση Ανατολή και την τεχνητή νοημοσύνη και την επόμενη ημέρα στη διεθνή αγορά της ενέργειας και φυσικά τις ζώνες επιρροής και προς διεκδίκηση.
Η στρατηγική Τραμπ έχει σαφή στόχο τη διάλυση της ΕΕ ως έτερου πόλου των ΗΠΑ στη Δύση. Οι παγκόσμιοι συσχετισμοί δεν αντέχουν διπολισμό στη Δύση. Ο πολυκεντρισμός στις ηγέτιδες δυνάμεις, που επεδίωξε με συνέπεια για χρόνια η συστημική Ευρώπη, δεν την ωφελεί τελικά, αλλά την αγνοεί. Η Ευρώπη, της οποίας είμαστε μέλος, και καλά κάνουμε μέχρι εδώ, δεν είναι τίποτα για το τρίγωνο ΗΠΑ – Ρωσίας – Κίνας, που έχουν σαφή στόχο να αναδιαμορφώσουν τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που άφησαν ως κληροδότημα οι δυο ευρωπαϊκοί πόλεμοι του προηγούμενου αιώνα, που μετατράπηκαν σε παγκόσμιους. Αλλά προφανώς διαφορετικό και από την παρακαταθήκη που άφησε πίσω της η ευρωπαϊκή αποικιοκρατία.
Η προοπτική για την Ευρώπη μοιάζει δυστοπική. Είχε την ευκαιρία η ηγεσία της σε επίπεδο Κομισιόν να αποφασίσει την ένταξή της σε μια ενιαία Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Δεν το έπραξε, αντίθετα θέλησε να εκδηλώσει την αυτονομία της, μιλώντας ως ενδιάμεση δύναμη ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα και επιθετική δύναμη -με αμερικανικά όπλα- απέναντι στη Ρωσία. Η Ευρώπη, στην ενιαία δομή της επίσης, θέλησε να προκαλέσει την προεδρία Τραμπ, με υπονοούμενα όπως ότι ο Καναδάς θα γίνει κράτος-μέλος της αντί για επιπλέον πολιτεία των ΗΠΑ.
Η συνάντηση ΗΠΑ – Ρωσίας για την επίλυση των ζητημάτων της Ουκρανίας και τη Νέα Τάξη θα γίνει στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας και όχι στην Άγκυρα. Πολλοί θα χάσουν στο έργο που εξελίσσεται…
Εφημερίδα Απογευματινή
