Υπάρχουν πολύ σοβαρά ζητήματα που πρέπει να χειρισθεί η Ελλάδα και αφορούν την προοπτική της σε βάθος χρόνου. Είναι αυτά της διεθνούς πολιτικής, το ενδεχόμενο εμπορικού πολέμου Ευρώπης – ΗΠΑ, αλλά και το μέλλον της Ευρώπης που μπορεί να διασπασθεί. Τυχόν θερμή κρίση με την Τουρκία ή στην αντιστροφή αυτού μια δημιουργία τετελεσμένων, χωρίς σύγκρουση, σε βάρος της Ελλάδας από την Τουρκία. Είναι τα ζητήματα λειτουργίας του κράτους και το τέλος του «πράσινου μονόδρομου» στην οικονομία, που έχει ποντάρει στρατηγικά η χώρα. Η εποχή Τραμπ δημιουργεί πολλές ανατροπές και απρόβλεπτες εξελίξεις και σε σχέση με Ρωσία – Βαλκάνια και πολύ περισσότερο στα θέματα της Μεσογείου και της «νέας τάξης» στην Ανατολή.
Φυσικά, υπάρχουν και τα ζητήματα εσωτερικής πολιτικής, μεταξύ των οποίων δεσπόζουν και η έρευνα και η προανάκριση για το δυστύχημα των Τεμπών. Η Ελλάδα επαρκώς σταθεροποιημένη σε σχέση και με κύριες χώρες της Ευρώπης έχει μια ιδιαιτερότητα. Αυτή είναι ότι έχει και σήμερα -εξαιτίας της προηγούμενης χρεοκοπίας της- το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη, που ναι μεν είναι ρυθμισμένο, αλλά οι αναταράξεις της παρούσας περιόδου μπορεί και να δημιουργήσουν σημαντικές αναταράξεις. Οι επιχειρήσεις, οι τράπεζες και τα νοικοκυριά κινούνται, αλλά -όπως και σε όλη την Ευρώπη– έχουν να υπολογίζουν έναν θολό, αρκετά ομιχλώδη ορίζοντα. Η κοινωνική συγκρότηση στην Ελλάδα είναι επαρκώς συνεκτική και δεν παρατηρούνται φαινόμενα αναταραχής και βίας, όπως σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, το πολιτικό της σύστημα έχει εξελιχθεί σε ιδιότυπο. Ουσιαστικά, υπάρχει ένα μεγάλο κόμμα, αυτό της διακυβέρνησης. Τα υπόλοιπα κόμματα σε ένα πολυδιασπασμένο Κοινοβούλιο είναι μεσαία και ως επί το πλείστον μικρά. Αυτή η διάταξη του κομματικού συστήματος της χώρας, επειδή κατά βάση δεν απευθύνεται στη διακυβέρνηση, πλην της Νέας Δημοκρατίας, δεν παρακολουθεί τα μεγάλα και τα κρίσιμα στοιχήματα της εποχής, αλλά διαγκωνίζονται οι πολιτικοί σχηματισμοί και οι ασταθείς ηγεσίες τους για το ποιο σχήμα θα αποκτήσει δυναμική από μικρό σε μεσαίας επιρροής κόμμα ή το αντίθετο. Πώς θα ανασχεθεί για το καθένα από αυτά η πτωτική πορεία αρκετά κάτω από τον πήχυ του 10%.
Στην Ελλάδα δεν προβλέπονται εκλογές μέχρι περίπου την άνοιξη του 2027. Πολύ μακριά από το σήμερα, δηλαδή, όταν πολλά στοιχήματα του σήμερα θα έχουν κριθεί υπέρ ή κατά της Ελλάδας. Εξελίσσονται όμως δημοσκοπήσεις που φέρνουν νεύρωση στις «χλομές» ηγεσίες της αντιπολίτευσης. Η Ελλάδα, για να κινηθεί σωστά, χρειάζεται και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση σε μια διαλεκτική, δημιουργική σχέση. Αυτό δεν υπάρχει και πολύ δύσκολα πλέον μπορεί να αποκτηθεί.
Οι μέτριες ηγεσίες και οι καχεκτικοί πολιτικοί -από πλευράς χαρακτήρα και ιδεολογίας- είναι συνήθως και κατά βάση τοξικοί. Όταν δεν υπάρχουν όραμα και στρατηγική στο κομματικό σύστημα μιας χώρας, κυριαρχούν η μικροπρέπεια και η παραπολιτική. Δεσπόζουν οι προσωπικές φιλοδοξίες των μικρών ανθρώπων, που η θεσμική σκιά τους ξεπερνά κατά πολύ το μπόι τους. Και τότε δημιουργούνται παρεξηγήσεις και εντυπώσεις. Η Ελλάδα πολύ δύσκολα θα βγει κερδισμένη από αυτή την ατμόσφαιρα της μικροπρέπειας.
Η χώρα στηρίζεται στον πρωθυπουργό, Κ. Μητσοτάκη, αφού ακόμη και αυτή η πλειοψηφική Νέα Δημοκρατία δείχνει κομματικές ρωγμές στην αξιοπιστία και τη στρατηγική ενάργειά της. Το κράτος και η πολιτική χρειάζονταν κάποια χρόνια ακόμη, με συνεπείς προσπάθειες, για να ανακτήσουν τον σεβασμό της κοινωνίας και το θεσμικό κύρος τους. Ο χρόνος αυτός τελικά δεν υπάρχει. Κάποιοι μπορεί και να οραματίζονται αναταραχή και αμφισβήτηση της τάξης στο εσωτερικό. Η αλήθεια είναι ότι οι Έλληνες δεν έχουν τέτοια περιθώρια. Ας βάλουμε μια αφετηρία. Το δυστύχημα των Τεμπών δεν μπορεί να είναι το δεσπόζον θέμα του δημόσιου διαλόγου. Δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο η εποχή.
Εφημερίδα Απογευματινή
