Αυτά που ειπώθηκαν δημοσίως μετά τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου επιβεβαιώνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία ιστορική αλλαγή παραδείγματος στις διεθνείς σχέσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ευθέως ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να αποκτήσουν τον έλεγχο της Γάζας και επέμεινε ότι το σχέδιο που προκρίνει είναι η μεταφορά των Παλαιστινίων «αλλού». Το πού βρίσκεται αυτό το «αλλού» μένει να διαπιστωθεί.
Σε πρώτη φάση φαίνεται ότι ο Τραμπ επιμένει ότι ένα μέρος τουλάχιστον των Παλαιστινίων πρέπει να μεταφερθεί σε Αίγυπτο και Ιορδανία. Οι δύο χώρες βέβαια αντιδρούν για ευνόητους λόγους, διότι και οι δύο θα κινδυνεύσουν με αποσταθεροποίηση, υπό τη διαρκή απειλή της οποίας ούτως ή άλλως βρίσκονται λόγω του μεγάλου μέρους του πληθυσμού τους που ρέπει προς τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό και εντάσσεται σε αντίστοιχες τρομοκρατικές ομάδες.
Στην Ιορδανία αυτός ο κίνδυνος οφείλεται αποκλειστικά στην παρουσία μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού. Ο βασιλιάς Αμπντάλα σπεύδει στην Ουάσινγκτον για συνομιλίες με τον Τραμπ και θα ακολουθήσει ο Αιγύπτιος πρόεδρος Σίσι ύστερα από δύο εβδομάδες. Το όλο σχέδιο ως σύλληψη, ανεξαρτήτως αν και σε ποιο βαθμό τελικά θα υλοποιηθεί, συνιστά τομή στον τρόπο διαχείρισης των εξωτερικών θεμάτων από τις ΗΠΑ.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της εξέλιξης, θα το πούμε με απλά λόγια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες για να αποκτήσουν τον έλεγχο της Γάζας με στόχο να την κάνουν business hub και διεθνές θέρετρο μαζί, όπως είναι τα σχέδια, θα πρέπει να αποφασιστεί το νομικό καθεστώς της περιοχής. Οι εκδοχές που εξετάζονται είναι είτε να την αγοράσουν είτε να την αποκτήσουν με leasing για 99 χρόνια… Σε κάθε περίπτωση, για να το κάνουμε ακόμα πιο απλό και κατανοητό, θα αποτελεί αμερικανικό έδαφος, στην πραγματικότητα την 51η Πολιτεία των ΗΠΑ… Σημειωτέον ότι η Γάζα έχει και δικαιούται ΑΟΖ. Και μάλιστα πολλά υποσχόμενη ενεργειακά.
Και για να γίνει έτι περαιτέρω «λιανά», οι χώρες της περιοχής, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, θα συνορεύουν με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και η Τουρκία βέβαια… Περί αυτού θα πρόκειται. Επαναλαμβάνουμε, πρόκειται για τεκτονική αλλαγή παραδείγματος και για μία προσέγγιση εκ μέρους των ΗΠΑ διαρκούς στρατηγικού αιφνιδιασμού. Ο μεγάλος αμήχανος είναι η Ευρώπη, η οποία αδυνατεί να συνειδητοποιήσει το μέγεθος των αλλαγών και προσπαθεί να τις διαχειριστεί με παλαιά εγχειρίδια οχυρωμένη πίσω από ρηχά χαρακώματα.
Ενέχει κινδύνους αυτή η προσέγγιση; Προφανώς. Για να το διατυπώσουμε με κάτι που είναι διαρκώς επίκαιρο, εξαρτάται από ποια πλευρά της ιστορίας είσαι, επίσης και κυρίως εξαρτάται από τον ρόλο που ένα κράτος είναι αποφασισμένο να παίξει και τα χαρτιά που θα φέρει στο τραπέζι. Υπό προϋποθέσεις αυτή η προσέγγιση είναι ευνοϊκή για την Ελλάδα και την Κύπρο. Ειδικά για τη δεύτερη και ο νοών νοείτω.
Η Γάζα υπό αμερικανικό έλεγχο θα αποτελέσει μέρος του μεγάλου εμπορευματικού και ενεργειακού διαδρόμου IMEC από την Ινδία στην Ευρώπη, με χώρες-κλειδιά τα δύο κράτη του Ελληνισμού. Η Τουρκία «παίζει» στον ανταγωνιστικό διάδρομο τον νέο κινεζικό δρόμο του μεταξιού. Αλλά επειδή πολλά θα εξαρτηθούν από την ταχύτητα, την ευελιξία και τη γεωπολιτική οξύνοια των ηγεσιών, η Αθήνα και η Λευκωσία πρέπει να προσέλθουν έγκαιρα στο τραπέζι με τα σωστά χαρτιά, τα οποία διαθέτουν, και να μην κρυφτούν πίσω από τη γενική γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα αποκλίνει από τις αμερικανικές επιδιώξεις. Και μαντέψτε ποιος θα κερδίσει.
Πολλά κράτη της ΕΕ θα κινηθούν κατά μόνας με βάση τα δικά τους συμφέροντα και δεν θα παραμείνουν στο κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο, αν υποθέσουμε ότι θα υπάρξει κάτι τέτοιο. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και εμείς.
Εφημερίδα Απογευματινή
