Το… φαινόμενο της πεταλούδας: τα βάσανα του Τραμπ και του Σι Τζινπίνγκ από την DeepSeek

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο χάρτης των startups πυκνώνει με θεαματικά αποτελέσματα. Μήπως ήρθε η ώρα να δώσουμε τη δέουσα προσοχή στις δικές μας πιθανές DeepSeek;
21:00 - 2 Φεβρουαρίου 2025

Ποιος το περίμενε! Μια λιλιπούτεια startup, η κινεζική DeepSeek, δίνοντας στην κυκλοφορία το δικό της μοντέλο Τεχνητής Νοημοσύνης προκάλεσε κραδασμούς στον γαλαξία της προηγμένης τεχνολογίας. Μια μικρή εταιρεία, που ιδρύθηκε πριν από ένα χρόνο, με προϋπολογισμό 5 εκατομμυρίων δολαρίων, προκάλεσε ταραχή στη Silicon Valley, με τον ψηφιακό γίγαντα Nvidia να ψάχνει εδώ και λίγα 24ωρα πώς έγιναν αέρας 400 δισ. δολάρια χρηματιστηριακής αξίας. Ιδού το φαινόμενο της πεταλούδας σε παραλλαγή: αν μια πεταλούδα στην Κίνα μπορεί να κινήσει τα φτερά της, μπορεί να φέρει την τέλεια καταιγίδα στη Silicon Valley…

Η ζημιά όμως είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Καθώς επίκειται η ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων των Microsoft, Meta και Apple, οι μετοχές Τεχνητής Νοημοσύνης έχασαν συνολικά 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε αξία.

Ο πρόεδρος Τραμπ είδε τους νεόκοπους φίλους των Big Tech να χάνουν το χρώμα τους από τον πανικό και ο ίδιος, αιφνιδιασμένος από το… «πισώπλατο χτύπημα», κάλεσε τις εταιρείες που ασχολούνται με την Τεχνητή Νοημοσύνη να συνέλθουν: «Η κυκλοφορία της DeepSeek A.I. από μια κινεζική εταιρεία θα πρέπει να λειτουργήσει σαν καμπανάκι αφύπνισης για τις βιομηχανίες μας, ώστε να επικεντρωθούμε απόλυτα στον ανταγωνισμό», είπε.

Ομως αυτό που δεν ομολόγησε είναι πως η DeepSeek απέδειξε πόσο ανώφελη είναι η εφαρμογή κυρώσεων και δασμών -πρακτικές περασμένων αιώνων- που λατρεύει ο πρόεδρος Τραμπ. Στην εποχή της ψηφιακής εξέγερσης, οι τραμπικές ταρίφες μοιάζουν με σουρωτήρι, που μπορούν βραχυπρόθεσμα να επιφέρουν αναταραχές στην παγκόσμια αγορά, αλλά δεν θα κατορθώσουν να ανακόψουν το ορμητικό ρεύμα των παγκόσμιων συναλλαγών και της καινοτομίας. Το χειρότερο;

Αν σήμερα μια ασήμαντη (ως προς το μέγεθός της) startup από την Κίνα φέρνει τέτοια αναταραχή και ανατροπή των βεβαιοτήτων περί τεχνολογικής υπεροχής των ΗΠΑ, αύριο μια άλλη startup -από την Κίνα, την Ινδία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν ή κάποιο νησάκι του Ειρηνικού- μπορεί να εμφανίσει ένα προϊόν όχι απλώς ανταγωνιστικό των τεχνολογικών γιγάντων, αλλά εξαιρετικά προηγμένο.

Ο κόσμος των μικροτσίπ κρύβει μεγάλες εκπλήξεις και προοιωνίζεται πώς θα πρέπει να φανταζόμαστε τις επαναστάσεις και ανατροπές του μέλλοντος στην αλυσίδα της παραγωγής, των υπηρεσιών, της προηγμένης τεχνολογίας.

Για τους Big Tech όμως υπάρχει και άλλο ανησυχητικό σημάδι. Ενα 24ωρο μετά την έφοδο της DeepSeek, είχαμε παγκόσμιο selloff των τεχνολογικών μετοχών, με τα futures των Nasdaq, Dow Jones Industrial

Average και S&P500 να υποχωρούν θεαματικά. Πολλοί θεωρούν ότι αυτό σηματοδοτεί μια άλλη πραγματικότητα για τις εταιρείες αυτές, ότι δηλαδή δεν διαθέτουν τα δισ. δολάρια που κοινοποιούν, αντίθετα η πραγματική τους κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Χρησιμοποιούν άραγε την Τεχνητή Νοημοσύνη ως προκάλυμμα ή ως εγγύηση κενή περιεχομένου για το πραγματικό τους μέγεθος;

Ενα μέρος της αλήθειας αποκαλύφθηκε από τον… Μασκ, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε τη δημιουργία από την κοινοπραξία Stargate κέντρων δεδομένων Τεχνητής

Νοημοσύνης, ύψους 500 δισ. δολαρίων. Ο Μασκ επικαλέστηκε πληροφόρηση ότι οι εν λόγω εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαιτούμε να κεφάλαια! Νωρίτερα, ο επικεφαλής της OpenAl επιβεβαίωνε τον σφιχτό εναγκαλισμό των εταιρειών αυτών με τον Αμερικανό πρόεδρο: «Χωρίς τον Ντόναλντ Τραμπ το πρότζεκτ αυτό δεν θα μπορούσε να υπάρξει» δήλωσε ο Σαμ Αλτμαν.

Τώρα οι εταίροι του Stargate κατηγορούν τον Ελον Μασκ ότι τα δισ. που διαφημίζει είναι, εν πολλοίς, φούσκα. Μήπως λοιπόν η DeepSeek γίνεται ο καταλύτης για να αποκαλυφθεί ο πραγματικός λόγος του ξαφνικού έρωτα των Big Tech με τον Τραμπ; Μένει να αποδειχθεί.

Το 2020, ο ιδρυτής της Alibaba, Τζακ Μα, επέκρινε δριμύτατα την κομμουνιστική ηγεσία της Κίνας για τους περιορισμούς που επέβαλε σε καινοτόμους κλάδους της τεχνολογίας. Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο Τζακ Μα για μεγάλο διάστημα εξαφανίστηκε από προσώπου γης και το Κ.Κ. Κίνας κατέστρεψε την εταιρεία που εισήγαγε πρώτη το ηλεκτρονικό εμπόριο στην αχανή χώρα. Βαριά πρόστιμα και ασφυκτικό πρέσινγκ στις ψηφιακές πλατφόρμες ακολούθησαν την… αθυροστομία του Μα.

Η αναφυλαξία του Σι Τζινπίνγκ για επιχειρηματικές δραστηριότητες εκτός ελέγχου του Πεκίνου είναι δεδομένη. Απεχθάνεται τις τράπεζες, δεν ανέχεται το real estate, θεσμοθετεί ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας για τις ξένες εταιρείες. Να όμως που η πανταχού παρούσα κομματική νομενκλατούρα έχασε το έδαφος κάτω από τα πόδια της με την εμφάνιση της DeepSeek. Οι ανταποκρίσεις από την Κίνα κάνουν λόγο για πλήρη αιφνιδιασμό του προέδρου. Και πώς να είναι αλλιώς, αφού πλέον μια μικρή ομάδα καινοτόμων με ευφυΐα, σχέδιο, μπόλικες εργατοώρες και μικρό κεφάλαιο βάζουν τα γυαλιά όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και στο σύστημα ελέγχου από την κινεζική ηγεσία, που μπάζει νερά.

Με δυο λόγια, είναι μια νίκη-ορόσημο του καπιταλισμού απέναντι στο κρατικό μονοπώλιο του Πεκίνου.

Και ένα υστερόγραφο για τα καθ’ ημάς. Αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις επιλέγουν το εξωτερικό, απογοητευμένες από τη γραφειοκρατία και την τραπεζική αδράνεια στη χώρα μας. Ωστόσο, στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ο χάρτης των startups πυκνώνει με θεαματικά αποτελέσματα. Μήπως ήρθε η ώρα να δώσουμε τη δέουσα προσοχή στις δικές μας πιθανές DeepSeek;

Κυριακάτικη Απογευματινή