Η συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, σε πολλά σημεία ανά την επικράτεια, το μεσημέρι της περασμένης Κυριακής έχει πολλαπλές αναγνώσεις και ερμηνείες. Το συναίσθημα σίγουρα παίζει ρόλο – ποιος δεν μπορεί να ταυτιστεί με μια μάνα ή έναν πατέρα που έχει χάσει ξαφνικά το παιδί του και ποιος δεν μπορεί να συγκινηθεί με το δράμα τους;
Υπάρχει όμως σίγουρα και μια βαθύτερη ανάγνωση, η οποία έχει να κάνει με τη δυσπιστία σημαντικής μερίδας των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα και τη Δικαιοσύνη. Πολλές φορές χωρίς να διακρίνουν απαραίτητα μεταξύ των δύο. Αν πάρει κανείς μια απόσταση από τα γεγονότα και επιχειρήσει να δει τα πράγματα από μακριά, ίσως μπορεί να δώσει μια πιο ψύχραιμη και αναλυτική εκτίμηση των πραγμάτων.
Την τελευταία εικοσαετία λοιπόν -για να μην πάμε την αφήγηση πιο πίσω και αποκτήσει αυτό το άρθρο χαρακτήρα ιστορικού σημειώματος-, οι πολίτες έχουν δει κι έχουν ακούσει πολλές φορές ρεπορτάζ, αναλύσεις και έρευνες για σκάνδαλα ή υποθέσεις που έχουν προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, για τα οποία τελικά δεν τιμωρήθηκε κανείς. Πρόκειται για πολλούς κρίκους που δημιουργούν μια αλυσίδα αμφισβήτησης, δυσπιστίας, ίσως δε και οργής.
Να σταχυολογήσουμε τις πιο σημαντικές, ίσως, από τις περιπτώσεις αυτές: Στην υπόθεση του χρηματιστηρίου, ουδείς ποτέ καταδικάστηκε, εκτός από μία περίπτωση. Αυτή αφορά την εξαπάτηση επενδυτών με το φούσκωμα της μετοχής «Σιγάλας», καθώς και τα αδικήματα της δωροδοκίας, του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος και της κατάχρησης εξουσίας. Αυτή που καταδικάστηκε μεταξύ άλλων (σε κάθειρξη δώδεκα ετών) ήταν η Κωνσταντίνα Μπουρμπούλια, που είχε την ευθύνη της ανάκρισης τότε, χωρίς να δει ούτε μετοχές-φούσκες ούτε γενικά τίποτα το μεμπτό…
Σε μια άλλη πολύκροτη υπόθεση, αυτή της Siemens και των λεγόμενων μαύρων ταμείων της γερμανικής εταιρείας, η απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών ήρθε το 2022 και απάλλαξε το σύνολο των εμπλεκομένων που δικάστηκαν. Η απαλλαγή τους, ωστόσο, στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στην παραγραφή των αδικημάτων τους, αφού πέρασε η εικοσαετία που (εύλογα) προβλέπει η νομοθεσία από τη διάπραξή τους – εφόσον βέβαια είχαν πράγματι διαπραχθεί. Ένας μάλιστα από τους κατηγορούμενους στο ενδιάμεσο είχε αποβιώσει…
Στην αποκάλυψη, που είχε γίνει την άνοιξη του 2005, για παράνομες παρακολουθήσεις κινητών τηλεφώνων υπουργών είχε προκαλέσει αίσθηση στην κοινή γνώμη ο θάνατος ενός στελέχους τηλεφωνικής εταιρείας, του Κώστα Τσαλικίδη, που είχε βρεθεί στο σπίτι του κρεμασμένος.
Η Δικαιοσύνη και οι αστυνομικές Αρχές είχαν δεχθεί την εκδοχή της αυτοκτονίας. Οι συγγενείς του το αρνούνταν πεισματικά και προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο τους δικαίωσε και καταδίκασε την Ελλάδα, σημειώνοντας μάλιστα στην απόφασή του ότι «οι συνθήκες θανάτου του Κώστα Τσαλικίδη δεν διαπιστώθηκαν από την αρχή κατά έναν επαρκώς ξεκάθαρο τρόπο». Αυτό βέβαια δώδεκα χρόνια αργότερα, το 2017, όταν η υπόθεση των υποκλοπών επί κυβέρνησης Καραμανλή είχε πια κλείσει προ πολλού.
Η πιο πρόσφατη τραγωδία στο Μάτι, με 104 νεκρούς από τη φονική πυρκαγιά, πήρε τη δικαστική οδό και οδήγησε στην απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων που έκρινε ένοχους έξι κατηγορούμενους, από τους συνολικά 21, αθώωσε τους υπόλοιπους 15 και επέβαλε στους καταδικασθέντες ποινές που μετατρέπονται όλες σε χρηματικές.
Από ποιον αμφισβητήθηκε αυτή η απόφαση; Από την ίδια τη Δικαιοσύνη: Λίγες ημέρες μετά, η Εισαγγελία Εφετών, έπειτα από παραγγελία της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, άσκησε έφεση στο σύνολο της απόφασης και η δίκη ξεκίνησε από την αρχή, με ασφυκτικές πλέον προθεσμίες για την παραγραφή…
Δεν υποχρεούνται όλοι οι πολίτες να έχουν διαβάσει Αριστοτέλη ή Μοντεσκιέ για τη διάκριση των εξουσιών. Ούτε έχουν κάποια υποχρέωση να μελετούν σε βάθος κάθε υπόθεση που έχει ενδείξεις σκανδάλου και η οποία εύλογα απασχολεί την κοινή γνώμη.
Καθεμία από τις προαναφερθείσες εξελίξεις δημιουργεί από μόνη της ένα σύννεφο σκόνης κι όλες μαζί ένα ομιχλώδες τοπίο πάνω από την πολιτική και τη δικαστική εξουσία. Η καχυποψία είναι διάχυτη και αυτό φάνηκε στα συλλαλητήρια της περασμένης Κυριακής.
Η υπόθεση του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών είναι ιερό χρέος να διαλευκανθεί πλήρως, σε όλες της τις διαστάσεις, με απόδοση αστικών και ποινικών ευθυνών όπου πρέπει και όπως πρέπει. Το γεγονός ότι πρόκειται για ένα σύνθετο τεχνικά ζήτημα με πολλές παραμέτρους αλλά και το δεδομένο ότι συνολικά στη δίκη υπάρχουν 252 (!) δικηγόροι καθιστούν περίπου βέβαιο ότι η διαδικασία θα τραβήξει επί μακρόν.
Είναι υποχρέωση της κυβέρνησης να διευκολύνει με κάθε εφικτό μέσο τη διαδικασία απόδοσης ευθυνών και της Δικαιοσύνης να κινηθεί με τον ταχύτερο δυνατό τρόπο και να μην αφήσει την παραμικρή σκιά να πέσει πάνω από την απόφαση που θα εκδώσει.
Εφημερίδα Απογευματινή
