Με παγωμένη αμηχανία παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις ανακοινώσεις Τραμπ οι ευρωπαϊκές ηγεσίες και ιδιαίτερα οι κοινές δομές της Κομισιόν, μία εβδομάδα μετά την ορκωμοσία του.
Μιλώντας για την Ευρώπη, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ήδη ότι συμπαθεί και εκτιμά τους ευρωπαϊκούς λαούς, στην ουσία τα εθνικά κράτη αλλά όχι την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η τοποθέτηση «διαβάστηκε» και σωστά ότι η Ουάσινγκτον τους επόμενους μήνες θα κινηθεί στη βάση διμερών συζητήσεων και συμφωνιών με τις ευρωπαϊκές ηγεσίες και θα αντιμετωπίσει με προβληματικό τρόπο τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο.
Πέραν της αμηχανίας και της απορρύθμισης που εκπέμπει σε διεθνές επίπεδο η Ευρώπη, υπάρχουν ήδη διακριτικές αρχικές επαφές κλιμακίων της ενιαίας δομής σε ζητήματα περισσότερο εμπορίου ή ασφάλειας με κλιμάκια της νέας αμερικανικής διοίκησης. Οι συζητήσεις αυτές ενημερωτικού και διερευνητικού χαρακτήρα, προθέσεων κάθε άλλο παρά ενθουσιασμό έχουν προκαλέσει στις ενωσιακές δομές της Ευρώπης.
Υπάρχουν ταυτόχρονα κάποιες διάσπαρτες ανακοινώσεις και δηλώσεις ηγετών από την Ευρώπη, για παράδειγμα του απερχόμενου καγκελάριου Σολτς ή της γαλλικής προεδρίας, που επιχειρούν να δείξουν ότι η πορεία της Ευρώπης θα πρέπει να είναι στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης ομοσπονδοποίησης και της θωράκισης της γεωπολιτικής αυτονομίας της, με στροφή στην πολεμική βιομηχανία και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της μέσω της καινοτομίας.
Όλα αυτά ακούγονται κάπως μακρινά σε σχέση με την πραγματικότητα, αφού μέσα σε λίγους μήνες η Ευρώπη δεν μπορεί να αλλάξει έτσι ξαφνικά και να υπερβεί το σύνολο των εμπλοκών της, που δεν της επέτρεψαν την τελευταία δεκαετία για παράδειγμα να δει κάτι πέρα από τον ήδη ξεπερασμένο την τελευταία εβδομάδα και μετά τις σχετικές ανακοινώσεις Τραμπ «πράσινο μονόδρομο».
Ακόμη και οι εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα, που παρουσιάζονται ως διέξοδος, στην ουσία δεν μπορούν να αποδώσουν, αφού η παρακμή της Ευρώπης δεν μπορεί να ξεπερασθεί από πλάνα που χρειάζονται είκοσι χρόνια εφαρμογής μιας άλλης στρατηγικής, για την οποία οι ευρωπαϊκές δυνάμεις πολύ δύσκολα θα συμφωνήσουν.
Αντίθετα οι ανακοινώσεις και η δέσμη ιδεών Τραμπ εξελίσσονται μέσα σε εικοσιτετράωρα και γίνονται άμεσες πολιτικές της αμερικανικής ομοσπονδίας, καθορίζοντας τη διεθνή πραγματικότητα. Είναι χαρακτηριστική η εξαγγελία του τεράστιου επενδυτικού προγράμματος 500 δισ. για την ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης υπό την επωνυμία «Stargate», με τρεις κολοσσούς του κλάδου να εμπλέκονται.
Η ουσία του ζητήματος είναι ότι ακόμη και αν η Ευρώπη κάποια στιγμή κάνει την εσωτερική της υπέρβαση και προκηρύξει τη συγκρότηση επενδυτικού ταμείου για τον στρατιωτικό επανεξοπλισμό της και την πολεμική της βιομηχανία με κεφάλαια επίσης της τάξης των 500 δισ. ευρώ, θα υπολείπεται κατά μια δεκαετία των ΗΠΑ που τρέχουν με τεχνητή νοημοσύνη.
Τελικά υπάρχει μια σοβαρή συζήτηση που προφανώς θα αναδειχθεί μέσα στο 2025 στην Ευρώπη. Αντί για τον πόλεμο των δασμών με τις ΗΠΑ, να προταθεί από την ευρωπαϊκή ακτή του Ατλαντικού μια στρατηγική διαπραγμάτευση για τη συμφωνία με την Ουάσινγκτον ενιαίας οικονομικής και εμπορικής ζώνης Ευρώπης – ΗΠΑ.
Νομισματικά μπορεί να «κλειδώσει» μια ισοτιμία δολαρίου – ευρώ στο 1 προς 1. Δομικά η Ευρώπη μπορεί να εξελιχθεί από τεχνο-ολιγαρχική οντότητα σε δημοκρατική ένωση εθνών-κρατών με μια νέα Συνθήκη της Ρώμης.
Στην επόμενη Ένωση, Κοινωνία των Εθνών, τις στρατηγικές αποφάσεις θα τις λαμβάνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των κυβερνήσεων, διακυβερνητική ηγεσία, κατά πλειοψηφία, με την Κομισιόν να αναλαμβάνει αποκλειστικά εκτελεστικές αρμοδιότητες και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με αυξημένες, αποφασιστικές αρμοδιότητες να ασκεί λογοδοσία στην Κομισιόν και να προκρίνει τις στρατηγικές εισηγήσεις στο Συμβούλιο.
Μπορεί αυτή να είναι μια Ευρώπη που δεν μπορεί να αντιληφθεί η Γερμανία, αλλά αυτό είναι πρόβλημα των Γερμανών και όχι της Ένωσης.
Εφημερίδα Απογευματινή