Ο Καναδάς το πρώτο πιάτο, η Ευρώπη το κυρίως μενού

Η Ευρώπη έχει δύο επιλογές, είτε δασμοί και καταστροφή είτε πλήρης εναρμόνιση με τις ΗΠΑ
10:04 - 9 Ιανουάριος 2025
epa07661061 US President Donald J. Trump (R) meets with Canadian Prime Minister Justin Trudeau (L) in the Oval Office of the White House in Washington, DC, USA, 20 June 2019. US President Donald J. Trump spoke to the media about Iran shooting down an American drone, saying that the US reply will be known 'soon'. EPA/JIM LO SCALZO

Ο τρόπος που θα κινήσει τη διεθνή πολιτική ο πρόεδρος Τραμπ και η ομάδα του είναι πολύ διαφορετικός από τα συνηθισμένα. Δεν ξεφεύγει απλώς από τα πρωτόκολλα των διπλωματών, αλλά έχει μια αμεσότητα και επίδειξη ισχύος που τελικά φέρνει τους αποδέκτες και τους παρατηρητές σε στάση αμηχανίας αρχικά και υποχώρησης και προσαρμογής στη συνέχεια.

Τα «θέλω» των ΗΠΑ προς τους συμμάχους και τους ανταγωνιστές τους έχουν τη μορφή επιχειρηματικών deals. Χωρίς μάλιστα τις «φιοριτούρες» της συνήθους ευρωπαϊκής, προσχηματικής σχολής στις συζητήσεις μεταξύ επιχειρηματικών ομίλων. Είναι σαν να βρίσκεσαι στο Τέξας και να κλείνεις συμφωνίες.

Σε μια πρώτη φάση, όπως γίνεται απολύτως φανερό και πριν από την ορκωμοσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ, προτού δηλαδή αναλάβει έργο και ρόλο η κυβέρνηση που ο ίδιος ο Ντ. Τραμπ έχει επιλέξει, ο πρόεδρος και ο επιχειρηματίας Μασκ, σε ρόλο πιο προβοκατόρικο και πιο έκκεντρο από τον Τραμπ, θέτουν ζητήματα διεθνούς εξέλιξης και αναδιάταξης, «εκπαιδεύοντας» ηγεσίες και συμφέροντα σε ένα παζάρι αμεσότητας με διλήμματα του τύπου «take it or leave it».

Είναι μια διαπραγμάτευση επίδειξης ισχύος σε μια βάση win-win, που όμως τους κανόνες της συζήτησης -«παζάρι» θυμίζει- τους θέτει από την αφετηρία ο πιο ισχυρός από τους δυο: οι ΗΠΑ.
Η νέα αυτή Αμερική δείχνει ήδη τους αρχικούς στόχους της. Στη γειτονία της. Επιθυμεί τον Καναδά ως 51η πολιτεία και το ζητά ξεκάθαρα.

Με επίσημες δηλώσεις. Το δίλημμα απλό. Είτε δασμοί της τάξης του 25%, για να περάσουν τα προϊόντα του Καναδά τα σύνορα με τις ΗΠΑ, άρα οικονομική κρίση, είτε ένταξη του Καναδά στις ΗΠΑ. Προαπαιτούμενο ήταν να φύγει το «καμάρι» της παγκοσμιοποίησης, από την ομάδα των φιλελευθέρων, ο πρωθυπουργός μέχρι και πριν από λίγα 24ωρα Τζ. Τριντό.

Και πράγματι αποχώρησε από την ηγεσία της χώρας πριν ακόμη ορκιστεί ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ. Το αίτημα για ένταξη επαναλαμβάνεται για όποιους και αν τον διαδεχθούν. Μάλιστα ο Ι. Μασκ, απαντώντας σε μια επίδειξη αυταρέσκειας του Τριντό περί μηδενικής πιθανότητας να ενταχτεί ο Καναδάς στις ΗΠΑ, τον σχολίασε εντελώς περιφρονητικά : «Κοριτσάκι μου (σ.σ.: είναι δηλωμένος ομοφυλόφιλος ο Τριντό), δεν είσαι πια κυβερνήτης του Καναδά».

Η Αμερική εξάλλου δείχνει ότι επιθυμεί να θέσει στην άμεση επιρροή της το Μεξικό. Σε μια πρώτη φάση μετονομάζει τον Κόλπο του Μεξικού Κόλπο της Αμερικής. Τα υπόλοιπα έρχονται. Οι ΗΠΑ για λόγους εθνικής και οικονομικής ασφάλειας επιζητούν την ένταξη της Γροιλανδίας στις ΗΠΑ. Αυτή την κατέχει για περίπου έξι αιώνες η Δανία. Η πρόταση από την πλευρά του Τραμπ είναι είτε η Γροιλανδία με ορυκτό πλούτο και εγγύτητα με την Αρκτική να εξαγορασθεί ως ιδιοκτησία είτε θα καταληφθεί στρατιωτικά.

Γεωπολιτική και μπίζνες ονομάζεται αυτό. Κάτι τέτοιο θα συμβεί και με τη σημαντική για τις ΗΠΑ διώρυγα του Παναμά, που επιχειρεί να ελέγξει η Κίνα. Έχει παραχωρηθεί από την εποχή της προεδρίας Κάρτερ από τις ΗΠΑ στον Παναμά. Τώρα οι ΗΠΑ ανησυχούν για τον έλεγχο της διώρυγας. Είτε θα τους επιστραφεί είτε θα καταληφθεί.

Τα όσα συμβαίνουν με τον Καναδά ή το Μεξικό είναι το πρώτο πιάτο στην παγκόσμια αναδιάρθρωση στην εποχή Τραμπ. Το κυρίως μενού φυσικά είναι η Ευρώπη. Οι ΗΠΑ θεωρούν, προφανώς βασίμως, ότι δικαιούνται την ηγεμονία στη Δύση. Θα υπάρξει ένα παρόμοιο δίλημμα προς τους Ευρωπαίους.

Είτε δασμοί και καταστροφή είτε πλήρης εναρμόνιση με τις ΗΠΑ σε μια νέα ατλαντική κοινότητα, παρόμοια με εκείνη του ΝΑΤΟ στον στρατιωτικό τομέα. Χωρίς πράσινους και φιλελευθέρους στις ηγεσίες των χωρών, δουλειά του Μασκ αυτή. Δεν είναι videogame Είναι η νέα πραγματικότητα. Και όποιος καταλαβαίνει καταλαβαίνει…

Πηγή εφημερίδα Απογευματινή