Η Ελλάδα έχει συνηθίσει στη διπλωματία και στη διεθνή πολιτική της να κινείται στη βάση συγκεκριμένων δεδομένων και σταθερών. Για παράδειγμα, χρόνια ακούμε ότι η ένταξή μας και η θέση μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ αρκούν για να διασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας. Το χειρότερο, σε βάθος δεκαετιών, θεωρείτο μεγάλο ρίσκο η οποιαδήποτε σημαντική πρωτοβουλία ή κίνηση στη σκακιέρα, όταν αυτή δεν ήταν καλυμμένη από γενικότερες πολιτικές του ΝΑΤΟ ή της ευρωπαϊκής οντότητας. Η αδράνεια στη διεθνή διπλωματία ή στην άσκηση πολιτικών εθνικής προτεραιότητας, όπως η επέκταση των χωρικών υδάτων και η αρχική οριοθέτηση των ΑΟΖ στη βάση των διεθνών νομικών δικαιωμάτων μας, θεωρείτο, ακόμη και σήμερα θεωρείται, «αμαρτία» και υπερβολικό ρίσκο. Επίσης ο οικονομισμός ως μοναδική στρατηγική αντίληψη για το πού πάει ο κόσμος και η εμμονή ότι η γεωπολιτική και ο πόλεμος ως μέσον επίλυσης διαφορών ή εμπέδωσης διεκδικήσεων έχει τελειώσει αδρανοποίησαν ακόμη και σε επίπεδο φιλοσοφίας τις ελίτ διοίκησης της χώρας, ασχέτως ιδεολογιών και τακτικών θεωρήσεων.
Έτσι τα όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, αλλά πολύ περισσότερο τα όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες και ακόμη περισσότερο τις τελευταίες εβδομάδες, ειδικά στην Ανατολή, αιφνιδιάζουν, φοβίζουν και τελικά ακινητοποιούν εκ νέου την ελληνική ηγεσία. Η χώρα μας δείχνει εντελώς απροετοίμαστη να ορίσει τον ρόλο της και να προσδιορίσει τις αρμόζουσες κινήσεις της στα νέα δεδομένα και αναμένει από άλλες ηγεσίες να κάνουν στρατηγική και να θέσουν στόχους, οργανώνοντας συσχετισμούς δυνάμεων προκειμένου η Ελλάδα να τους παρακολουθήσει και να βρει ρόλο. Η πραγματικότητα αυτή δεν είναι επωφελής για την Ελλάδα. Ούτε και για τους συμμάχους της Ελλάδας.
Στο πολιτικό επίπεδο αλλά και στους δεσπόζοντες κύκλους του υπουργείου Εξωτερικών προφανώς τελικά εκτιμούσαν ότι το μέλλον που αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο θα καθοριζόταν από τα «ήρεμα νερά» του διμερούς διαλόγου Ελλάδας – Τουρκίας. Μια ακόμη αυταπάτη σε επίπεδο διεθνούς στρατηγικής για τη χώρα, αφού ήταν εμφανές ότι τα όνειρα της Άγκυρας που επικεντρώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή είναι δεσποτικά. Στις παρούσες συνθήκες, με την Τουρκία να προελαύνει στην Ανατολή στη στεριά, επιθυμώντας ταυτόχρονα να κυριαρχήσει έναντι όλων στη θάλασσα της Μεσογείου, η Ελλάδα δεν μπορεί να σκέφτεται και να κινείται όπως ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη.
Η Αθήνα σε κάποιες περιπτώσεις δείχνει καλά μελετημένη και έτοιμη να κάνει κινήσεις και να αναλάβει ρόλους σε ένα ευρύτερο συσχετισμό συμμαχιών που ευνοούν τα συμφέροντά της. Για παράδειγμα, η παρουσία του πρωθυπουργού στον Λίβανο και η σχεδόν ταυτόχρονη επίσκεψη του υπουργού Άμυνας στο Κατάρ. Η ενεργειακή συμφωνία με το Ισραήλ για το καλώδιο του ηλεκτρικού ρεύματος μέσω Κύπρου. Η γαλλική ισχυρή συμμετοχή πλέον στην εταιρεία του καλωδίου. Οι τοποθετήσεις με διάφορες αφορμές του πρωθυπουργού για τη νέα εποχή στη Δύση, μετά την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ.
Οι κινήσεις όμως δεν μπορεί να είναι αποσπασματικές. Θα πρέπει να έχουν διάρκεια και συνέχεια. Ο ρόλος της Ελλάδας προβλέπεται εμφατικός στα θέματα της Μεσογείου και της Ανατολής, ως τόπος συνάντησης και διπλωματία συναντίληψης διαφορετικών παικτών στην περιοχή. Δηλαδή εν ολίγοις πού μπορεί να συναντηθεί ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Μπιν Σαλμάν με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου με την παρουσία, για παράδειγμα, του Αιγύπτιου ηγέτη Αλ Σίσι, με συμμετοχή των ΗΠΑ ή και της Γαλλίας; Μα φυσικά επί ελληνικού εδάφους. Πού θα μπορούσε να υπάρξει η μεγάλη διάσκεψη των χωρών της «συμφωνίας του Αβραάμ» και των δυνάμει εταίρων τους στη διαδρομή μέχρι την Ινδία πέραν των Αθηνών; Η Ελλάδα εκ των συνθηκών έχει ρόλο και πλαίσιο, που θα της ζητηθεί άλλωστε. Αρκεί να προετοιμασθεί για μια τέτοια αποστολή και να την ενθαρρύνει…
