Γιατί ο «εφιάλτης» της Βαλένθια μας αφορά όλους τελικά;

Η περιπέτεια της Ισπανίας θα πρέπει να μας προβληματίσει. Αν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα, τι εξελίξεις θα είχαμε;
16:12 - 1 Νοέμβριος 2024

Η καταστροφή στην πολιτεία της Bαλένθια στην Ισπανία χαρακτηρίζεται και δικαιολογημένα ως βιβλική. Όταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι καταμετρημένοι νεκροί από τις πλημμύρες είχαν φθάσει τους 95. Οι προβλέψεις μιλούσαν για περισσότερους. Οι δρόμοι είναι κλεισμένοι, το ρεύμα και το νερό έχουν διακοπεί. Οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης αντιμετωπίζουν σημαντικά ζητήματα στην εξέλιξή τους. Οι κάτοικοι έχουν στραφεί εναντίον της τοπικής κυβέρνησης. Ο Τύπος και οι ιστότοποι μιλούν για καθυστερήσεις στην προειδοποίηση τύπου «112» και για κρίσιμη αδράνεια ως προς τις εκκενώσεις. Καθόλου τυχαίο ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης ξεκίνησε το χθεσινό υπουργικό συμβούλιο αναφερόμενος στην πληγείσα από τις πλημμύρες Ισπανία, αλλά και τον φόβο που υφίσταται και επιβεβαιώνεται ως προς τα ακραία φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή για όλες τις χώρες της Μεσογείου. Φυσικά και για την Ελλάδα.

Η περιπέτεια της Ισπανίας θα πρέπει να μας προβληματίσει. Αν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα, τι εξελίξεις θα είχαμε; Πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, τοπικές. Η αντιστοιχία που υπάρχει ανάμεσα στην «Dana» που μιλά ισπανικά και στον «Daniel» για παράδειγμα, που μιλούσε ελληνικά και έπληξε μετά τον «Ιανό» τη Θεσσαλία, είναι σημαντική. Η καταστροφή και ο αριθμός των νεκρών στην Ισπανία είναι τραγικά ανώτερος της αναλογίας με την Ελλάδα. Οι πρώτες κινήσεις στήριξης προς τους πλημμυροπαθείς και εκεί και εδώ είναι οι ίδιες: 6.000 ευρώ από τις πρώτες ημέρες, αν είναι δυνατόν και ώρες, χωρίς προϋποθέσεις εισοδήματος. Πρόκειται για ευρωπαϊκή σταθερά.

Αυτό που τονίσθηκε και στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο στην Ελλάδα είναι η αξία της αρτιότητας και των τεχνολογιών του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, η ευρωπαϊκή συνεργασία μεταξύ των χωρών και οι κοινές δομές της Ένωσης. Επίσης το πώς δουλεύει και ποια είναι η εκπαίδευση των στελεχών και των αξιωματούχων που χειρίζονται και αποφασίζουν τον μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης. Το περίφημο «112». Στην Ελλάδα και στη φωτιά, και στην καταιγίδα, και στον χιονιά ο βαθμός επιφυλακής και οι επιχειρήσεις εκκένωσης πριν από τον «τυφώνα» εξελίσσονται καλύτερα εκ του αποτελέσματος από ό,τι στην Ισπανία ή σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου για παράδειγμα.

Πέραν αυτών όμως, υπάρχει ένα ζήτημα. Το έθεσε ο καθηγητής Γεωλογίας κ. Λέκκας. Δεν μπορεί να υπάρξει απολύτως έγκαιρη και ασφαλής πρόβλεψη για την έκταση των φαινομένων «flash floods». Αυτού που συνέβη στην Ισπανία δηλαδή. Τα όρια της ασφαλούς εκτίμησης των επιστημόνων, παρά την τεχνολογική ανάπτυξη και το βάθος της εμπειρίας που αποκτάται, δεν είναι απεριόριστα.

Άρα τα έργα και οι μελέτες των δομικών λύσεων που μπορούν να δοθούν στις υποδομές για να αντιμετωπισθούν τα ακραία φαινόμενα συνεχώς ως προς τις προδιαγραφές τους αναβαθμίζονται – αλλά και η σημασία τους. Η Ελλάδα έχει κακή παράδοση κακοτεχνιών, πρόχειρων σχεδιασμών και διαφθοράς. Οι κατασκευαστικές στην Ελλάδα είναι πολύ ώριμες ως προς το ανθρώπινο δυναμικό τους και τον εξοπλισμό τους. Η παρουσία τους και τα παραδοθέντα έργα τους συνεχώς βελτιώνονται. Οι προδιαγραφές και η πληρότητα όμως των αναγκαίων πλέον έργων συνεχίζουν να αποτελούν ζητούμενο. Χώρες όπως και η Ελλάδα, εξαιτίας των ήπιων καιρικών συνθηκών που τις χαρακτήριζαν ιστορικά, διακατέχονταν από πλευράς διοίκησης -κεντρικής και περιφερειακής- από μια ελαφρότητα. Σήμερα πλέον η επιπολαιότητα δεν επιτρέπεται.

Η πρόβλεψη της ανάσχεσης και της προστασίας των ζωών και των περιουσιών είναι αντίστοιχη ως προς τη σκοπιμότητά της, με τη διαχείριση κρίσης και κινδύνου όταν ξεσπούν τα φαινόμενα. Τίποτα δεν μπορεί πλέον να αφεθεί στην τύχη του. Όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και η λύση για τις αστοχίες δεν μπορεί να είναι η πολιτική κρίση και η υστερία. Ταυτόχρονα όλα σχετίζονται με το πριν και όχι με τις «κατάρες» μετά…