Από τις 8 Μαΐου 2023 έχει να συνεδριάσει η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ). Η τελευταία συνεδρίαση είχε πραγματοποιηθεί επί υπουργίας Γεωργιάδη στο υπουργείο Ανάπτυξης, με αντικείμενο πέντε τέτοιου τύπου επενδύσεις που αφορούσαν τη HIG στα logistics, τη Ravago Hellas για το Λαύριο και τρεις σύνθετες τουριστικές επενδύσεις σε Κρήτη, Ερμιονίδα και Σαντορίνη. Με αυτές τις δυσοίωνες διαπιστώσεις ξεκινούσε το χθεσινό ρεπορτάζ του συνάδελφου Β. Μανδραβέλη στην ιστοσελίδα powergame.gr. Στο ίδιο θέμα αναφέρονταν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος και της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά, σύμφωνα με τα οποία οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα κινήθηκαν στα 2,6 δισ. το πρώτο 7μηνο του 2024, έναντι 3,5 δισ. το 2023 και 5,3 δισ. το 2022. Ουσιαστικά δηλαδή οι ξένες επενδύσεις το 2024 κινούνται στο 50% του 2022 και σε ρυθμό ανάλογο με τη διετία 2019-2021. Αλλά και ο ρυθμός των γενικότερων επενδύσεων κινείται σε ανάλογα επίπεδα, αν υπολογίσουμε τα δημοσιευμένα επίσημα στοιχεία του ακαθάριστου σχηματισμού παγίων κεφαλαίων (ΑΣΠΚ): 3,5% το πρώτο 6μηνο του 2024, 4% το 2023 και το θεαματικό 21,7% το 2022.
Είναι φανερό ότι στις ξένες επενδύσεις υπάρχει μια σημαντική απόκλιση, ένα ισχυρό φρενάρισμα από το 2022 και μετά. Τι συνέβη; Σύμφωνα με τους αρμόδιους, τα μεγέθη τα επηρέασε η επιλογή του κυβερνητικού επιτελείου να περιορίσει τις τουριστικού χαρακτήρα επενδύσεις και εκείνες στις ΑΕΠ στον ενεργειακό τομέα, ελλείψει δικτύου. Στην πολιτικού τύπου ανάλυση θα σημειώναμε ότι η κυβέρνηση από το 2023 και μετά επικεντρώθηκε στο εσωτερικό μέτωπο και στα ζητήματα καθημερινότητας, με αποτέλεσμα να υπάρξει εσωστρέφεια. Αυτό έχει μια λογική, εξαιτίας του γεγονότος ότι το 2023 ήταν μια αμιγώς εκλογική χρονιά με εθνικές εκλογές, ενώ ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και το υψηλό κόστος υπηρεσιών δημιούργησε συνθήκες πίεσης στην κυβέρνηση.
Σήμερα όμως ο πληθωρισμός στα τρόφιμα έχει περιοριστεί περίπου στο 3%, βαίνων μειούμενος προς το 2%, ενώ το γεγονός ότι τρέχουν τα κονδύλια του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης δεν δικαιολογεί τέτοιου τύπου κάμψη και εμπλοκή στις επενδύσεις. Επίσης το γεγονός ότι το κόμμα της Νέα Δημοκρατίας πέτυχε μια άνετη επικράτηση και με τα δυο εκλογικά συστήματα, αυξάνοντας τα ποσοστά της και τις έδρες της στο Κοινοβούλιο σε σχέση και με το 2019, δεν δικαιολογεί την αδράνεια και την περαιτέρω εσωστρέφεια, έστω και αν υπήρχαν στη συνέχεια περιφερειακές εκλογές το φθινόπωρο του ίδιου έτους και ευρωπαϊκές εκλογές το καλοκαίρι του 2024. Με τα δεδομένα μάλιστα που ίσχυαν και ισχύουν και σήμερα στα πιο ισχυρά κόμματα της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, ο πολιτικός ορίζοντας ήταν καθαρός μέχρι το 2027 από τον Ιούνιο ακόμη του 2023, άρα δεν δικαιολογούνται η μακρόσυρτη εσωστρέφεια και ο αποπροσανατολισμός που καταγράφονται.
Φανερή εκ των συνθηκών γίνεται εξάλλου η δομική δυσλειτουργία στο υπουργείο Ανάπτυξης, το αρμόδιο και για τις επενδύσεις και για την κατάσταση στην εσωτερική αγορά, άρα την ακρίβεια, αφού δεν προβλέπεται ούτε καν αναπληρωτής υπουργός Εμπορίου, για να επιμελείται των ζητημάτων του τιμάριθμου και τα φαινόμενα κερδοσκοπίας στην εσωτερική αγορά, έναντι των επενδύσεων και της εξωστρέφειας στις διεθνείς αγορές, που θα ήταν αποστολή του υπουργού Ανάπτυξης.
Προφανώς επίσης δεν είναι τυχαία η δυσαρέσκεια σημαντικών επιχειρηματιών ή στελεχών ομίλων για τον αποκλεισμό της συμμετοχής τους από διεθνείς πρωτοβουλίες οικονομικού και επενδυτικού τύπου του πρωθυπουργού ή του οικονομικού επιτελείου. Επίσης διακρίνεται μια αμηχανία σε σημαντικές ξένες πρεσβείες στην Ελλάδα για συνεργασία στον επενδυτικό τομέα, ενώ η εσωστρέφεια επηρεάζει και τις κινήσεις ξένων ομίλων στο να επικεντρωθούν στη χώρα μας, σε δομικούς τομείς όπως ο πρωτογενής, η καινοτομία και η βιομηχανία.
