Για μια άλλη Ευρώπη μιλά ο Μ. Ντράγκι αλλά…

Εισηγήται υπερδανεισμό από τις αγορές, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η αναδόμηση της Γηραιάς Ηπείρου
16:22 - 10 Σεπτεμβρίου 2024

Πριν από κάποια χρόνια, στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας ως κεντρικός Ευρωπαίος τραπεζίτης αναγνωρίζεται ότι με τις παρεμβάσεις του έσωσε το ευρώ. Μεταξύ των άλλων θεωρείται ότι και υπό την πίεση των Αμερικανών από τις παρεμβάσεις του οι Έλληνες δεν έφθασαν στο σημείο να ψάχνουν φαγητό στους σκουπιδοτενεκέδες, όπως όριζαν τα πρωτόκολλα της γερμανικής δημοσιονομικής προσαρμογής. Σήμερα ο Ιταλός αριστοκράτης των αγορών και των τραπεζών κατόπιν έκκλησης επιστρέφει για να σώσει την Ευρώπη ως μπλοκ πια από την παρακμή και την υπανάπτυξη, με την εισήγηση ενός νέου «big deal», που θα της επιτρέψει να σταθεί ως αυτόνομος πόλος ανάμεσα στις υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Κίνα.

Ο Μάριο Ντράγκι δεν είναι επαναστάτης, ούτε διακατέχεται από αντισυμβατική αντίληψη, αλλά στην περίπτωση της Ευρώπης και των κεντρικών παραδοχών της μέχρι σήμερα είναι αρκούντως ρηξικέλευθος, σε βαθμό που θα μπορούσε να εκτιμηθεί με ασφάλεια ότι για να συμβούν αυτά που εισηγείται θα χρειασθεί περίπου μια δεκαετία διαβουλεύσεων όχι μεταξύ κέντρου και περιφέρειας στην Ένωση, αλλά μεταξύ των κεντρικών δυνάμεων της Ένωσης, που είναι και το πλέον δυσχερές. Ο Ντράγκι εισηγείται μια Ευρώπη που θα δανείζεται με κοινά ομόλογα τεράστια ποσά. Προσδιορίζονται για αρχή σε δύο σχέδια Μάρσαλ της δεκαετίας του 1950. Τότε όμως πλήρωναν το κόστος οι Αμερικανοί και η αποπληρωμή υπήρξε σχεδόν χαριστική για τους Ευρωπαίους. Ταυτόχρονα, όταν προωθήθηκαν σε διάστημα δεκαετιών οι ευρωπαϊκές κοινότητες και μετά το τέλος του Ψυχρού πολέμου η Ένωση, που δεν έγινε ποτέ, ακολουθήθηκε η γερμανική δημοσιονομική στρατηγική. Σύμφωνα με αυτή ο «κουμπαράς» γεμίζει κάθε χρόνο από τις συνδρομές των μελών, σύμφωνα με την ισχύ και τις δυνατότητές τους. Οι μεγάλες οικονομίες συμβάλλουν τα περισσότερα, οι μεσαίες λιγότερα και οι μικρές ό,τι μπορούν. Χτίζεται ένας προϋπολογισμός και με προεξοφλημένο και μόνιμο τρόπο οι μεγάλοι παράγουν, οι μεσαίοι ενισχύονται για να συγκλίνουν με τους μεγάλους και οι μικροί καταναλώνουν προκειμένου τα υπερέσοδα των μεγάλων και πλέον δομημένων και παραγωγικών να πολλαπλασιάζονται και οι συνδρομές τους να χρηματοδοτούν τους υπόλοιπους που παράγουν ελλείμματα. Η γερμανική λογική είναι ενάντια στα χρέη, στον πληθωρισμό και τα μεγάλα ελλείμματα και η φιλοσοφία του μάρκου, που εξελίχθηκε με ολίγον γαλλικό φράγκο ώστε να αποκτήσει μια κάποιου τύπου ευελιξία, δεν συνάδει καθόλου με τις πληθωριστικές λογικές και τα ρίσκα της διαχείρισης του δολαρίου ή της κάποτε βρετανικής στερλίνας.

Στην παρούσα φάση ο Ντράγκι μιλά για υπερδανεισμό από τις αγορές, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η αναδόμηση της Ευρώπης, που θα επενδύσει στην «πράσινη οικονομία» παράγοντας ταυτόχρονα μια βιομηχανία προς εξαγωγή «πράσινων» εργαλείων στην πολεμική βιομηχανία, στις τεχνολογίες και την καινοτομία. Ο πρώην κεντρικός Ευρωπαίος τραπεζίτης εισηγείται μέχρι και 800 δισ. ευρώ ετησίως για να καταστήσει το μπλογκ ανταγωνιστικό έναντι της Κίνας και των ΗΠΑ. Ο Ντράγκι μεταξύ των άλλων μιλά για μια «υπαρξιακή πρόκληση» και για «ευκαιρία για την Ευρώπη να διορθώσει τις αδυναμίες της στην καινοτομία και την παραγωγικότητα και να αποκαταστήσει το κατασκευαστικό της δυναμικό».

Πόσες πιθανότητες υπάρχουν το μάρκο να περάσει στην υπερχρέωση της ζώνης του δολαρίου υποκαθιστώντας στην Ευρώπη τη δημοσιονομική πειθαρχία με τον κίνδυνο του πληθωρισμού; Η τον «κουμπαρά» με χρέη; Και τελικά γιατί η Δύση να συνεχίσει τον διπολισμό Ευρώπης – ΗΠΑ και να μην προχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ατλαντική Ένωση, όπου το πλεονέκτημα των Αμερικανών θα περάσει στους Ευρωπαίους, όπως και με τα παλιά, μεταπολεμικά, Μάρσαλ, για να μη «χειραγωγηθεί» αυτή τη φορά στον κομμουνισμό της Κίνας; Άλλωστε, αυτή τη φορά η Ευρώπη κάθε άλλο παρά κείται σε ερείπια πολέμου…