Πέραν από τα θέματα της μετανάστευσης, της ασφάλειας, της εθνικής ταυτότητας των Ευρωπαίων και τα άλλα συναφή, ένα από τα ζητήματα που θα καθορίσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την ψήφο σε όλα τα κράτη και θα διαμορφώσουν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης την επόμενη μέρα είναι αυτό της οικονομίας.
Η Ευρώπη περνά αυτό που περάσαμε εμείς την προηγούμενη δεκαετία, το δικό της μνημόνιο, για μία σειρά από σωρευτικούς λόγους, οι οποίοι έχουν οδηγήσει σε κρίση που θα έχει διάρκεια. Πανδημίες, ενεργειακό κόστος, πόλεμοι, δημογραφική γήρανση, πληθωρισμός, μεγάλα χρέη έχουν δημιουργήσει ένα κοκτέιλ οικονομικής δυσπραγίας που θα ταλανίζει την Γηραιά Ήπειρο για πολλά χρόνια.
Μία από τις τάσεις η οποία θα επιδεινώσει τη συνολική εικόνα είναι η μαζική φυγή βιομηχανιών και επιχειρήσεων από την Ευρώπη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου βρίσκουν ευνοϊκότερο φορολογικό περιβάλλον και χαμηλότερο ενεργειακό κόστος. Οι εταιρείες που έχουν το μέγεθος και μπορούν, φεύγουν. Αν αυτό συνεχιστεί, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί τι θα σημάνει σε λίγα χρόνια και πόσο θα επηρεάσει την ανεργία, την παραγωγικότητα, την καινοτομία και γενικά το οικονομικό σφρίγος της Ευρώπης, το οποίο ούτως ή άλλως έχει απολέσει.
Από πρώτη σε ΑΕΠ μέχρι πριν από μία δεκαετία η ΕΕ τώρα είναι τρίτη μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Ανάπτυξη φέτος αναμένεται κάτω από 1%, που στην πραγματικότητα ισοδυναμεί με ύφεση, ενώ οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις προχωρούν σε χιλιάδες απολύσεις μειώνοντας διαρκώς θέσεις εργασίας.
Ένας τρόπος για να μετριαστεί το υφεσιακό τσουνάμι που απειλεί την ΕΕ είναι να στηριχθούν παντοιοτρόπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 99% του συνόλου των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Παρά την εντύπωση ότι η μόνο η Ελλάδα έχει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (παρότι όντως έχουν μεγαλύτερο μερίδιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο), στην πραγματικότητα αυτές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά ολόκληρης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Μπορεί τα μεγέθη μίας ελληνικής και μίας γερμανικής μικρομεσαίας να μην είναι τα ίδια, αλλά τηρουμένων των αναλογιών αυτές είναι που αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρώπη. Στη χώρα μας είναι περισσότερες από 731.000, συνεισφέρουν στο 83,5% της απασχόλησης και στο 57% της προστιθέμενης αξίας. Προφανώς οι μικρές επιχειρήσεις έχουν θέματα παραγωγικότητας, άντλησης κεφαλαίων και διάφορα άλλα, αλλά, εφόσον αποτελούν το νευρικό σύστημα της ευρωπαϊκής οικονομίας, η στήριξή τους και η βοήθεια προς αυτές, προκειμένου να μετεξελιχθούν, είναι μονόδρομος. Αν μαζί με τις μεγάλες επιχειρήσεις, που φεύγουν, πεθάνουν και οι μικρές, η Ευρώπη θα μείνει ένα οικονομικό κουφάρι.
