Ώρα αποφασιστικότητας με την Τουρκία

Η θέση των γειτόνων παραπέμπει σε συνθήκες τουλάχιστον συνδιαχείρισης όλων των θαλάσσιων περιοχών της Ελλάδας
15:30 - 19 Απριλίου 2024

Η τουρκική διοίκηση έχει χάσει το μέτρο, αν κρίνουμε από τα όσα υποστηρίζουν αξιωματούχοι της με αφορμή την ανακοίνωση «θαλάσσιων πάρκων» (προστατευμένων περιοχών για περιβαλλοντολογικούς λόγους επί της ουσίας) στο Αιγαίο και το Ιόνιο. Με αφορμή επί της ουσίας της 9ης Διάσκεψης του «Our Ocean Conference» η Ελλάδα ανέλαβε μια πρωτοβουλία για τα θαλασσοπούλια και την προστασία των ψαριών και των θαλασσιών θηλαστικών της και στα δύο πελάγη της. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη διάσκεψη, που για πρώτη φορά γίνεται στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Αθήνα, ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης, η Ελλάδα «αυξάνει κατά 80% τις θαλάσσιες προστατευμένες περιοχές, καλύπτοντας περίπου το 1/3 των χωρικών της υδάτων».

Η Τουρκία, που από την αρχή, μόλις είχε γίνει η σχετική ανακοίνωση από υπουργούς της Ελλάδας, με κυρίαρχους τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, είχε αντιδράσει δραματικά. Χθες εξάλλου ανέβασε την ένταση στην επίσημη φρασεολογία της από το υπουργείο Άμυνας αλλά και από τον εκπρόσωπο του κυβερνώντος κόμματος AKP, με τον Ομέρ Τσελίκ να δηλώνει με γελοίο τρόπο: «Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει με κανέναν τρόπο τις ενέργειες και προσεγγίσεις των θαλασσίων πάρκων σε Αιγαίο και Ιόνιο». Το υπουργείο Άμυνας μάλιστα της Τουρκίας μίλησε στη βάση του ίδιου ζητήματος για «μονομερές τετελεσμένο» από την πλευρά της Ελλάδας που δεν θα γίνει ανεκτό από την Τουρκία. Ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Άμυνας, από τη δική του πλευρά και μιλώντας σε δημοσιογράφους, σχολίασε ότι δεν θα ζητούμε την άδεια της Τουρκίας ακόμη και για οικοδομικές εργασίες στα νησιά μας. Το όλο ζήτημα που θέτει η Τουρκία με αφορμή περιβαλλοντικές παρεμβάσεις θα μπορούσε από πλευράς νομικής και διεθνοπολιτικής να χαρακτηριστεί αστείο. Δεν είναι όμως, γιατί η Άγκυρα με επίσημο τρόπο κάνει ένα ακόμη αυθαίρετο βήμα στις διεκδικήσεις της. Ουσιαστικά, από την παλιά έωλη θέση της περί αποστρατιωτικοποίησης στο Αιγαίο, τώρα περνά σε μια θέση που παραπέμπει σε συνθήκες συνιδιοκτησίας ή τουλάχιστον συνδιαχείρισης όλων των θαλάσσιων περιοχών της Ελλάδας. Συμπεριλαμβανομένου όχι μόνον του αρχιπελάγους του Αιγαίου αλλά και δυτικά, του Ιονίου. Η Τουρκία δηλαδή θέτει θέμα ιδιοκτησίας των νησιών της Ελλάδας αλλά και των θαλάσσιων περιοχών εν συνόλω που περιλαμβάνουν τα νησιά.

Τα περιθώρια σοβαρής συζήτησης σε τέτοιου τύπου ατζέντα είναι ανύπαρκτα. Η Ελλάδα θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Στα νησιά του Αιγαίου, του Ιονίου και την Κρήτη μοναδική αρμοδιότητα έχει η Ελλάδα. Ταυτόχρονα η Αθήνα θα πρέπει επιτέλους να διατυπώσει μια σοβαρή θέση για την έκταση των θαλασσίων ζωνών εθνικής κυριαρχίας και πλήρους αρμοδιότητας, είτε αρέσει στους Τούρκους είτε όχι. Και το ζήτημα δεν είναι αυτό καθαυτό αν εξελίσσεται διάλογος σε διμερές επίπεδο. Αλλά οι χωρίς τέλος αυθαίρετες τοποθετήσεις της Τουρκίας σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα και τις ζώνες ιδιοκτησίας της κάθε χώρας. Η Τουρκία υπερβαίνει συνεχώς τα όρια των συνθηκών αλλά και της σοβαρότητας εντέλει, και από την πλευρά της η Ελλάδα μιλά για κυριαρχικά δικαιώματα -δεν αναφερόμαστε στις ΑΟΖ, όπου απαιτείται συναίνεση- χωρίς να ορίζει καν ως βάση συζήτησης στο πλαίσιο των συνθηκών τα όρια ιδιοκτησίας της. Διάλογος μπορεί να γίνεται αλλά να έχει αφετηριακή βάση. Αν η Τουρκία θεωρεί εύλογο να ζητά δικαιώματα συνιδιοκτησίας μέχρι και στην «προίκα» των Βρετανών προς τη χώρα μας κατά την ενθρόνιση του βασιλιά Γεωργίου Α΄, στα Επτάνησα δηλαδή, θα πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε και εμείς για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου στην Αγία Σοφία και την Κωνσταντινούπολη ή να ζητάμε πίσω ως ειδική ζώνη τα Πριγκιπόννησα στον Κεράτιο.