Η Εξεταστική για τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών ολοκληρώθηκε με τον πλέον δραματικό και τελικά τραγικό τρόπο για το πολιτειακό σύστημα της χώρας. Πέραν των διαφορετικών πορισμάτων από το κάθε κόμμα ξεχωριστά και τις οξύτατες αντεγκλήσεις μεταξύ κυβέρνησης και του συνόλου της αντιπολίτευσης, όπως συνηθίζεται ιστορικά στην Ελλάδα σε ανάλογες περιπτώσεις, τα ερωτήματα που έμειναν πίσω είναι περισσότερα από εκείνα που είχαν τεθεί και ζητούσαν απαντήσεις όταν ξεκινούσε τις εργασίες της η Επιτροπή της Βουλής. Παρά την επίμονη και ισχυρή άμυνα του έμπειρου, μαχητικού και με νομικό βάθος υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη, η μοναξιά του στα κυβερνητικά έδρανα την τελευταία ημέρα των εργασιών της Εξεταστικής δεν πέρασε βέβαια ασχολίαστη από τον Τύπο και τους πολίτες.
Η συνολική αποτίμηση των εργασιών της Εξεταστικής δεν περνά στις πιο θετικές στιγμές της κυβέρνησης, αλλά από την απέναντι πλευρά η αντιπολίτευση, ασχέτως κόμματος και στρατηγικής, δεν κατόρθωσε να διαφύγει από την πεπατημένη των καταγγελιών υψηλών τόνων και της προσπάθειας ισοπέδωσης στην απόδοση ευθυνών στην τελευταία κυβέρνηση. Απεδείχθη και πάλι, όπως σε σωρεία άλλων υποθέσεων από την κρίση του 1989, τα εξοπλιστικά, το Βατοπαίδι, τις λίστες Λαγκάρντ και άλλες, την υπόθεση Siemens ή αργότερα της Novartis, τις τραγωδίες στη Μάνδρα ή τη φωτιά στο Μάτι και ούτω καθεξής ότι το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να κάνει ούτε έρευνα ούτε πολύ περισσότερο ανάκριση, αν μιλήσουμε για προανακριτικές. Δεν υπάρχει προηγούμενο που να προέκυψε διαφορετικό κλίμα και αποτέλεσμα από ό,τι στην προκειμένη περίπτωση.
Στην παρούσα υπόθεση εξάλλου την ανάκριση σε τακτικό επίπεδο την έχει εξελίξει η τακτική Δικαιοσύνη και ο αρμόδιος εισαγγελέας έχει ήδη παραπέμψει στο ακροατήριο, έχει αποδώσει κατηγορίες σε 34 άτομα. Η δίκη -σε αυτό δείχνει να πετυχαίνει η κυβέρνηση- προβλέπεται να ξεκινήσει μέχρι το καλοκαίρι, σε αντίθεση με εκείνη για το Μάτι, που χρειάστηκε έξι χρόνια, και έχει βρεθεί μέχρι και η ογκώδης αίθουσα που εξ ανάγκης χρειάζεται για να εξελιχθεί. Το τακτικό δικαστήριο καλείται να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν τεθεί μέχρι και για το «μπάζωμα», αν υπήρχε βαγόνι με λαθραίες καυστικές ύλες, για τα όρια της ευθύνης του σταθμάρχη, των μηχανοδηγών, της διοίκησης του οργανισμού, των Ιταλών διαχειριστών της Hellenic Train, ακόμη και να «ακουμπήσει» τους υπουργούς ή άλλους από τον χώρο της πολιτικής που τυχόν υπέχουν ευθύνες για την κατάσταση και τις συνθήκες ασφαλείας του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας. Στην τελευταία περίπτωση δεν μπορεί να δικάσει υπουργούς, αλλά να στείλει τις ισχυρές ενδείξεις της πίσω στη Βουλή για προανακριτική, επιχείρημα ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ για το ότι δεν ζήτησε τώρα προανακριτική επιτροπή, όπως τον προκαλούσε η κυβέρνηση διά του Βορίδη.
Για τις ευθύνες λοιπόν θα κρίνουν οι δικαστές. Στην πολιτική και το Κοινοβούλιο τι μένει, για να στηρίξει την ελάχιστη αξιοπρέπεια του πολιτεύματος και να απευθυνθεί πειστικά στους πολίτες; Τρία θέματα, που φυσικά για να εξελιχθούν απαιτείται κυβερνητική πρωτοβουλία σε επίπεδο πρωθυπουργού. Πρώτον, να ψηφισθούν οι εκτελεστικοί νόμοι για το άρθρο 73 παράγραφος 6 του Συντάγματος, που προκρίθηκε στην τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος επί Νέας Δημοκρατίας και δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη νομοθεσία οι πολίτες αν συγκεντρωθούν άνω των 500.000 υπογραφών. Δεύτερον, να τεθεί προς αναθεώρηση εκ νέου το άρθρο 86 του Συντάγματος, όπου αυτή τη φορά να μεταφερθεί ο καταλογισμός ποινικών ευθυνών υπουργών στην τακτική Δικαιοσύνη χωρίς εμπλοκή του Κοινοβουλίου. Τρίτον, να προγραμματισθεί, με προτεραιότητα, σιδηροδρομικό δίκτυο για τη χώρα υψηλών προδιαγραφών και ασφάλειας, όχι μόνον για τη μετακίνηση ανθρώπων αλλά και εμπορευμάτων, αφού η Ελλάδα επιδιώκει να εξελιχθεί σε διαμετακομιστικό κέντρο. Τέτοιες ενέργειες θα δείξουν σοβαρότητα και δημοκρατική πολιτειακή ευθύνη.
