Σχολιάζοντας το «πέρασμα» στην Ινδία και τη «στάση» στο Κατάρ

Επειδή μιλάμε για εμπόριο και ναυτιλία, η Ελλάδα θα πρέπει να μελετήσει τους «όγκους» της Ανατολής
13:46 - 26 Φεβρουαρίου 2024

Η Ελλάδα δεν είναι συνηθισμένη σε επίπεδο πολιτικής ηγεσίας, διπλωματίας και διοίκησης να συζητά και να εμπεδώνει στρατηγικές συμφωνίες με χώρες όπως η Ινδία. Κατά πρώτον, βρίσκεται στο βάθος της Ασίας και όχι στην εγγύς Ανατολή. Κατά δεύτερον, είναι ο όγκος, η διάθρωση, ο πολιτισμός και ο κοσμοπολιτισμός της Ινδίας, που πρέπει να μελετηθούν σε βάθος, για να αποκτήσει δυναμική η σχέση μαζί της. Οι Έλληνες έχουν για έναν αιώνα τουλάχιστον συνηθίσει να συζητούν και να κινούνται σε ένα περιορισμένο, σε πολλές περιόδους μάλιστα ερμητικό, περιβάλλον, με επικεντρωμένο το ενδιαφέρον τους στις εσωτερικές, συνήθως ταραχώδεις εξελίξεις και παιχνίδια εξουσίας «εσωτερικής καύσης». Σήμερα πλέον, καθοδηγούμενοι από τη νέα διεθνή πολιτική τους και τους δρόμους της θάλασσας, φθάνουν πολύ μακριά, εκεί που το βάθος της ιστορίας και του πολιτισμού τους έχει αναφορές και δυναμική, αλλά θα χρειαστεί τη μέγιστη προσπάθεια η πορεία τους αυτή για να αποκτήσει περιεχόμενο, εφαρμογές, διάθρωση.

Οι σχέσεις με την Ινδία ξεκίνησαν, έτσι ξαφνικά (με αμερικανικές ευλογίες), πέρυσι το καλοκαίρι με την επίσκεψη του πρωθυπουργού, κ. Μόντι, της μεγάλης δύναμης της Ασίας και δεσπόζουσας στον Ινδικό-Ειρηνικό στην «καυτή» και έρημη Αθήνα του Αυγούστου. Υπήρξε θερμό κλίμα γνωριμίας. Αρχικής προσπάθειας συγκρότησης συναντίληψης με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Επίσης ανακοινώσεις και διακηρύξεις που έδειχναν την προοπτική. Τη συνάντηση δηλαδή δύο ναυτικών δυνάμεων Ανατολής και Δύσης. Οι κρίσιμες και δραματικές εξελίξεις από το φθινόπωρο και μετά, με το «μακελειό» που οργάνωσε η Χαμάς στην επικράτεια του Ισραήλ και οι πολεμικού τύπου επιχειρήσεις στη Γάζα στη συνέχεια, μαζί με την εμπλοκή που δημιουργούν οι Χούθι της Υεμένης στο πέρασμα της Ερυθράς Θάλασσας, μετέτρεψαν την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ινδία σε ένα ευρύτερης γεωπολιτικής σημασίας ταξίδι. Και αυτό όμως δεν παύει να είναι μια επίσκεψη αρχική, προετοιμασίας του μέλλοντος. Όπου μέλλον είναι η θαλάσσια διαδρομή από την Ινδία προς την Ευρώπη μέσω των χωρών και των διαδρομών που καλύπτουν οι περιώνυμες «συμφωνίες του Αβραάμ» στην Εγγύς Ανατολή.

Το γεγονός ότι στη σημερινή συγκυρία έχουν δημιουργηθεί προβλήματα πρόσβασης στη διώρυγα του Σουέζ στην Αίγυπτο και στην είσοδο στη Μεσόγειο δείχνουν τις γεωπολιτικές παραμέτρους και τα ζητήματα ασφαλείας που πρέπει να διασφαλισθούν. Η διαδρομή αυτή, που αφορά την Ινδία και την Ελλάδα, αλλά και τα Εμιράτα, τις χώρες του Κόλπου, τη Σαουδική Αραβία, φυσικά την Αίγυπτο, το Ισραήλ ή την Κύπρο, έρχεται σε ανταγωνισμό με την κινεζική διαδρομή, που διέρχεται χερσαία πλέον από το Πακιστάν, αντίπαλο της Ινδίας, το Ιράν, αντίπαλο της Δύσης, και καταλήγει στην Τουρκία, αντίπαλο της Ελλάδας και στενό σύμμαχο του Πακιστάν, στη σύνδεση Ανατολής – Δύσης. Επειδή μιλάμε για εμπόριο, μεταφορές, ναυτιλία και αποθηκευτικούς χώρους-λιμάνια, η Ελλάδα θα πρέπει να μελετήσει τους «όγκους» της Ανατολής, και ειδικά την Ινδία. Χρειάζεται κεντρική στρατηγική, αλλά και εταιρείες, τράπεζες και επενδύσεις που να «αντέχουν» παραγωγικά αυτήν τη νέα σχέση και διαδρομή. Δεν θα είναι κάτι απλό για τα ελληνικά δεδομένα, που, σε επίπεδο εταιρειών και όγκων, μέχρι στιγμής δεν έχουν κατορθώσει να ανταποκριθούν ούτε στον «όγκο» της Σαουδικής Αραβίας.

Πέραν αυτών εντύπωση προκαλεί και προφανώς με κάποιον τρόπο θα εξηγηθεί διεθνοπολιτικά από τον πρωθυπουργό ή τη διπλωματία, η «στάση» στο Κατάρ. Χωρίς να είναι ποτέ αντίπαλος το Εμιράτο των Αλ Θάνι, ανήκει σε άλλη γεωπολιτική σύνθεση, ενώ διατηρεί ανταγωνιστικές σχέσεις με τα Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και καχυποψίας με το Ισραήλ ή την Αίγυπτο. Είναι στενός σύμμαχος της Τουρκίας, χρηματοδότης της Χαμάς και «συνέταιρος» με άλλες διεθνείς διαδρομές. Πώς συντονίζεται η «στάση» στο Κατάρ με τη συνολική στρατηγική της Ελλάδας και τους στενούς συμμάχους της;