Προς διχοτόμηση η Λιβύη – Οι χειρισμοί από την Ελλάδα

Μια τέτοια εξέλιξη είναι πολύ ενδιαφέρουσα για τις χώρες της «Μεσογειακής Συμμαχίας», με έμφαση στην Αίγυπτο και τη χώρα μας
16:35 - 5 Ιανουαρίου 2024

ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ στη Λιβύη ήταν προγραμματισμένες να γίνουν στις 24 Δεκεμβρίου. Ματαιώθηκαν. Έθεσαν υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας συνολικά 98 προσωπικότητες, τρεις από αυτές, μάλλον κομβικές, προκάλεσαν εντάσεις και αντεγκλήσεις με θεσμικό περίβλημα. Συγκεκριμένα ο Σαΐφ αλ Ισλάμ Καντάφι, γιος του Μουαμάρ Καντάφι, που είχε καταδικασθεί το 2015 από δικαστήριο της Τρίπολης για εγκλήματα πολέμου. Ο στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ, επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων με έλεγχο επί του Κοινοβουλίου, που είχε καταδικασθεί από δικαστήριο της Μισράτα (ελέγχεται η περιοχή από ισλαμιστές, Μουσουλμανική Αδελφότητα) για τον βομβαρδισμό της Στρατιωτικής Ακαδημίας το 2019. Τέλος, ο πρώην μεταβατικός πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα, «χειραγωγούμενος» από τον τουρκικό παράγοντα, που είχε δεσμευθεί ως μεταβατικός, που οργάνωσε και τον ατυχή εκλογικό νόμο, ότι δεν θα θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας. Μετά την αναβολή των εκλογών υπήρξαν και υπάρχουν σενάρια για ορισμό νέας ημερομηνίας εκλογών. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία των διεθνών παρατηρητών και αναλυτών για τις εξελίξεις στη Λιβύη, στη βάση του ρεαλισμού, εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Ποια είναι η προοπτική της Λιβύης; Η διχοτόμηση. Όποιες και να είναι οι (ασύμπτωτες) στρατηγικές από την Τουρκία, τη Ρωσία, την Ευρωπαϊκή Ένωση -βασικά Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία-, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, αλλά και γειτονικές μεσογειακές χώρες με κύρια την Αίγυπτο, και τα Εμιράτα, η προοπτική της χώρας είναι η διχοτόμηση και η «οριστική λύση».

ΣΕ ΜΙΑ τέτοια περίπτωση το αραβικό κράτος που το 90% των εδαφών του κυριαρχείται από την έρημο και ο πληθυσμός του κατανέμεται σε περίπου 120 φυλές, ενώ η οικονομία βασίζεται στην παραγωγή πετρελαίου, θα μπορούσε με φυσικό τρόπο να χωρισθεί στη Δυτική Λιβύη με πρωτεύουσα την Τρίπολη. Και στην Ανατολική, που θα μπορούσε να πάρει τα ιστορικά της ονόματα (Κυρηναϊκή, Καρχηδόνα), με πρωτεύουσα τη Βεγγάζη. Κομβικό ζήτημα σε μια τέτοια «χαρτογράφηση» θα είναι το πώς θα διανεμηθεί η πλούσια σε εισοδήματα, αλλά υπό την επιρροή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, περιοχή της Μισράτα. Μια τέτοια εξέλιξη στο «λιβυκό ζήτημα» είναι πολύ ενδιαφέρουσα για τις χώρες της «Μεσογειακής Συμμαχίας», με έμφαση στην Αίγυπτο και την Ελλάδα. Η Αίγυπτος αποκτά στα δυτικά της, στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής μια χερσαία «ζώνη ασφαλείας» και ένα «δίδυμο» συμμαχικό κράτος, που απομονώνει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, μαζί με την Τουρκία, από την επικράτειά της. Η Ελλάδα ταυτόχρονα θα έχει την ευκαιρία της ακύρωσης de factο του περίφημου, αν και έωλου, «τουρκολιβυκού μνημονίου» και να αποκτήσει και αυτή μια «περιοχή ασφαλείας» και χωροταξίας (πέρα από τα 12 ν.μ.) των οικονομικών της ζωνών (υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ). Αίγυπτος, Εμιράτα και Ελλάδα, σε συντονισμό με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, ακόμη και το Ισραήλ, θα μπορούσαν να στηρίξουν το νέο κράτος και ταυτόχρονα να δομηθεί μια ζώνη επιρροής, απέναντι στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό και την Τουρκία, που θα συμπεριλάβει και θα σταθεροποιήσει το Μαρόκο και την Τυνησία. Είναι φυσικό ιστορικό ηγέτη της η νέα Κυρήνεια να έχει τον στρατάρχη Χαφτάρ, ενώ άμεσα με την ίδρυση και την αναγνώριση του νέου κράτους οι προαναφερόμενες τρεις υπερεξοπλισμένες δυνάμεις (Άραβες και Έλληνες) θα εγγυηθούν τα σύνορα, την ασφάλεια και την εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας της νέας χώρας, με στρατηγικές συμφωνίες ταυτόχρονες ή συμπληρωματικές.

ΑΞΙΖΕΙ να υπογραμμισθεί ότι η Ελλάδα εντός του 2024 θα πρέπει να αναλάβει δράση και πρωτοβουλίες υπέρ των εθνικών της συμφερόντων, όχι πλέον σε επίπεδο δηλώσεων μόνο. Να ασκήσει δηλαδή πιο θετική στρατηγική απέναντι στη «φλυαρία επιθετικότητας» της Τουρκίας, που μόνο στόχο έχει με την πυκνότητα και έντασή της να ακυρώσει στην πράξη -κερδίζοντας χρόνο υπέρ της- την πλεονεκτική θέση της Ελλάδας στο πεδίο των συμμαχιών και της στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο. Στόχος της Ελλάδας δεν μπορεί να είναι άλλος από το να επεκτείνει τα θαλάσσια σύνορά της νοτίως και ανατολικά της Κρήτης στα 12 ν.μ., να εμπλακεί στην «τελική λύση» του λιβυκού ζητήματος και να αποφασίσει συμβόλαια εκχώρησης έρευνας στα ενεργειακά της «οικόπεδα» από το Ιόνιο προς το Αιγαίο. Ταυτόχρονα να «θωρακίσει» εκ νέου τη «Μεσογειακή Συμμαχία».